woensdag 8 augustus 2012: Lodz

Gisteravond zijn we van Sobibor, tegen de Wit-russische grens aan, teruggereden naar Lodz.
Vanmorgen na het ontbijt rijden we naar de oude Joodse begraafplaats. Dat is een hele oude, en een hele grote, omdat daar na de WO II van heinde en verre allerlei Joden naar toe kwamen, die werkelijk alles kwijt waren, zg ´DP´s = displaced persons´.Die waren in de meeste gevallen zo ziek en zwak, dat ze vaak alsnog overleden. Lodz was goed bereikbaar en er waren diverse actieve organisatie om Joden op te vangen. Je ziet nog hele velden met identieke grafzerken van al die DP´s.
Lodi geeft ons mee over de dood: ´Geprezen zijt Gij, Eeuwige onze God, waarachtige Rechter.´Hij legt uit, dat God de ware Rechter is, Hij neemt het besluit om het leven te beginnen en Hij neemt het besluit om het te beeindigen. Wij kunnen er alleen onze vragen bij stellen, zonder een antwoord te kunnen krijgen.
In de bus bidt Lodi voor ons het reisgebed, nadat Ruben gelezen heeft uit Romeinen12, om aan te duiden dat we allemaal onze viool moeten meespelen.
Verder terug naar huis.
Onderweg gaan we als laatste stop de snelweg af naar Chelmno, meer in het westen van Polen. Het vernietigingskamp Kulhof, waar zo´n 360.000 (?) mensen zijn vermoord, met 2 overledenen.... Van die 2 zien we later in de bus een DVD met interview. De moordmethode hier was in het begin middels vergassing met uitlaatgassen van een vrachtauto, waarvan de uitlaat in de laadruimte aangebracht was. In de tentoonstellingsruimte heb ik er aan foto van geneoemen: een soort verhuisauto, een Magirus Deutz. 2 km verderop bij aankomst in het bos, waren ze dood.
In de bus krijgen we allemaal een bekertje met een slok wodka. Proost! Lechahiem! op het leven!